"Т.Я.” битләрендә дин турында язмалар күренгәли. Бигрәк тә хөрмәтле хатын-кыз авторларыбыз муллаларны сүгәргә остарып баралар. Берсен, имеш, мәчеттә төксе чырай белән каршы алганнар, икенчесенә муллаларның акча турында кычкырып сөйләшкәннәре ошап бетмәгән, өченчесенең күңеленә мәчеттән бигрәк чиркәү хуш килгән... Бу темага язучы ханымнар мәчетнең гыйбадәт кылу, намаз уку урыны икәнен белеп бетермиләр, ахры. Дөньяви сүзләрне мәчеттә сөйләшү хупланмый. Пәйгамбәребезнең бер хәдисендә: "Һәр нәрсә өчен сәна (мактау) бардыр. Мәчет сәнасенең җиденчесе – мәчеттә дөнья сүзләреннән булган һичнәрсә сөйләшмәү”, – диелә.
Дөрес, хәзер күңел тынычлыгы эзләп, яки "белемне күтәрү” өчен һәм карап чыгу өчен генә булса да мәчетләргә күп керәләр. Ләкин мәчет – чиркәү түгел. Чиркәүдә пәрдә артында утырган атакайга бөтен моң-зарыңны түгеп, гөнаһларыңны сөйләп утырырга мөмкин, ә мәчеттә кеше бернинди арадашчысыз турыдан-туры Аллаһы Тәгалә ... Читать дальше »

Коточкыч заманда яшибез. Укытучыны класстан сөйрәп чыгарып, тибә-тибә кыйнап китәләр, яки Кущевскаядагы кебек бер гаепсез балаларны әти-әниләре белән бергә суеп чыгалар. Анысы тынарга өлгерми, Саратов өлкәсендәге Энгельс районы башлыгының бандитлар өеренә җитәкчелек иткәнлеге фаш ителә. Президент Медведев законнарны ныгыту, ришвәтчелеккә каршы көрәш, бандитларга кырыс чаралар кирәклеге турында бертуктаусыз сөйли. Ләкин әлегә бар да сүздә генә кала шул. Цапок бандасы илнең нинди куркыныч хәлдә яшәгәнлеген ачык күрсәтте. Юлбашчылар менә шундый җинаятькә, ришвәткә баткан илнең киләчәген үзләренчә яхшы якка үзгәртергә теләп, әллә ниләр уйлап чыгаралар.
Бүген Мәскәүдә федерацияне бетереп, агломерацияләр төзү турында кызу сөйләшүләр бара. Агломерация – Русия җитәкчеләре уйлап тапкан яңа әйбер, яңа сүз түгел. Ул латин сүзе, "кушу”, "туплау” дигәнне аңлата. Бүген җир шарында 480 агломерация бар. Токио агломерациясе, мәсәлә ... Читать дальше »

Авыл халкының мәчеткә йөрми торган өлеше, гадәттә, дин тотучыларга шикләнебрәк, яратмыйчарак карый. Алар, янәсе, тегенди-мондый булган; элек эчеп, азып-тузып йөргән бөтен кеше мулла булып бетте, имеш. Болай фикер йөртә башласаң, мәчеткә берәү дә кермәскә тиеш булып чыга. Чөнки җитмеш ел буе диннең тамырына балта чабып торган илдә туган, үскән кешеләрнең кайсы гына тәкъва булып кала алды икән? Алласыз система һәммәсен сүгенергә, эчәргә, урлашырга, зина кылырга өйрәтте. Ләкин диндә Тәүбә бар. "Аллаһы тәгалә җаны бугазына җиткәнче тәүбә кылган кешенең тәүбәсен кабул кыла” диелгән. Ягъни, тәүбә ишекләре үлгәнче ачык. Әгәр берәү Аллаһыга ялварып, гөнаһларына үкенеп, киләчәктә ул хатаны эшләмәскә дип тәүбә итсә, инша Аллаһ, гөнаһлары гафу ителер. Мөэмин-мөселман Аллаһының рәхмәтеннән һичкайчан өметен өзмәс. Шулай булгач, хәзер шул үткәннәргә үкене ... Читать дальше »

Сүзне Шәһит Гатауллиннан башламыйча булмый, чөнки ул группабызның старостасы һәм бездән биш яшькә өлкәнрәк иде. Университетк ... Читать дальше »

"Бумеранг”

"Русия айнысамы?” дигән сорауга җавап эзләү "Әтәчегез күкәй саламы?” дигән сорау кебек көлке яңгырый. Кеше ни өчен эчүен ташларга тиеш ди әле? Күршесе тыныч яшәсен дипме, әллә сәламәтлегенә зыян салган өченме? Айныган кеше озак яшәү һәм әйбәт акчалы тормыш турында уйлый башлый ул. Бармак сөяге шыгырдау белән бүлнискә чабачак. Андагы кара чиратны күреп, табиб кесәсенә күпме акча салырга кирәклеген ишеткәч, йөрәге сикерә башлаячак. Бер шешә аракы акчасына даруханәләрдә гап-гади аспирин төймәләре генә сатып алырга мөмкин булуын белгәч, бөтенләй һушын җуеп, егылачак. Тегеләй дә вай, болай да вай. Шулай булгач, ниемә кирәк аңа айнырга?

Юк шул, җәмәгать, хикмәт анда түгел. Аның сере бөтенләй башкада – әлеге дә баягы президентта. Эчкечелек илне эчтән тәмам җимереп бетереп бара икән бит. През ... Читать дальше »

Туган елым - 1954 елның 2 августы. Балачагым Носы авылында үтте. Шушмабашта урта мәктәпне тәмамлагач, Казан дәүләт университетының татар теле бүлегенә укырга кердем. 1977 елда университетта укып бетереп, Фәннәр академиясенә эшкә урнашкач, юләрләнеп, Шушмабаш мәктәбенә тарих укытырга кайтып төштем. Әти дә, әни дә укытучылар булгач, мин дә укытырга тиешмен дип уйлаганмындыр инде. Шуннан бирле утыз елдан артык укытучы булып эшлим. (Шуның унбер елы – мәктәп директоры).

Хатыным Мәрзия һәм кызым Айгөл дә укытучылар. Улыбыз Айрат исә Казанга китеп эшкә урнашты. (Бездән акыллырак булгандыр, мөгаен).

Гомеремнең мәктәптә балалар арасында узуына үкенмим. Без бит барыбер кайда да булса эшләргә дип җиргә килгән кешеләр. Шулай да җәмгыятьтә укытучы хезмәтенә тиешле бәя бирелм ... Читать дальше »

Моннан җиде ел элек безнең Яңа Кенәр авылында мәчет ачылды. Хәтерлим, бик зур бәйрәм булды ул. Бөтен авыл халкы җыйналды. Түрәләр дә бик күп килде. Төзүчеләргә мактау сүзләрен күп яудырдылар. Купшы сүзләр дә хәйран сөйләнде. Хәтта бер кечерәк түрә кызып китеп, төзелеш белән җитәкчелек иткән кешенең исемен мәчеткә бирергә кирәк дип тә ычкындырды. Әйтерсең, авылның башка кешеләре бу эштән читтә калган. Сүз дә юк, зур авырлык белән озакка сузылып төзелде Яңа Кенәр мәчете. Аның каравы ул Арча районындагы иң зур, иң мәһабәт мәчетләрнең берсе булып сафка басты. Аны җылыту өчен кыш айларында унар мең сум акча түләргә кирәк. Шуңа күрә авылга моның кадәр зур мәчет кирәк микән соң дип шикләнүчеләр дә бар. Кеше тикшереп, гөнаһка керәсем килми. Ләкин үзем райондагы зур авылның мәчете дә шундый булырга тиеш дип исәплим. Авылда 2,5 мең кеше яшәвен исәпкә ал ... Читать дальше »